poniedziałek, 10 stycznia 2011

MIĘTA DOBRA NA WSZYSTKO

Małe zielone miętowe listki zawierają w sobie bogactwo aromatycznych i pożytecznych składników, takich jak: olejek lotny (mentol, mentofuran, menton, octan mentolu, walerianian mentolu, felandren, pinen, cyneol, piperyton, tymol, karwakrol, seskwiterpeny, jasmon, garbniki (6-12%), flawonoidy), kwas askorbinowy, karoten, rutyna, apigenina, betaina, kwas oleanowy i ursulowy. Zawiera także witaminę C i A oraz żelazo, wapń, potas, magnez.

Olejek miętowy, wytwarzany z mięty pieprzowej, wykorzystywany jest w przemyśle chemicznym, perfumeryjnym, farmaceutycznym, spożywczym (m.in. do wyrobu słodyczy) oraz tytoniowym. Bezpośrednio jako ziołowa przyprawa używane są liście mięty zielonej (łac. Mentha spicata, ang. spearmint), stosowane również jako dodatek aromatyzujący do gumy do żucia i past do zębów.

Nazwa Mięta (Mentha) pochodzi z mitologii greckiej od imienia biednej nimfy Mintho (Mente, Menthe), zamieszkującej Podziemia i będącej kochanką Hadesa. Żona jego Persefona, potwornie zazdrosna o męża, prześladowała swoją rywalkę. Aby oszczędzić nimfie dalszych przykrości Hades zamienił nimfę w roślinę 'miętę'. Podania mitologiczne nie mówią, czy zamiana z nimfy w roślinę spodobała się Minto, ale ludzie wiele zyskali na tej zamianie. W Rzymie Mente stała się boginią personifikującą ludzki rozum. Zdaniem Pliniusza mięta pobudzała działalność mózgu, dlatego adepci filozofii w Rzymie nosili wianki ze świeżej mięty. Zaś w medycynie Pliniusz zalecał napar z mięty jako łagodzący migrenę,

Już w starożytnych Chinach i Egipcie były używane rośliny z rodziny znanej nam mięty (po raz pierwszy wymieniona w papirusie Ebersa). Egipcjanie oprócz właściwości leczniczych wykorzystywali miętę przy balsamowaniu zwłok.

W okresie średniowiecza wykorzystywano miętę przede wszystkim wg zaleceń Awicenny - wybitnego ówczesnego perskiego lekarza, filozofa i uczonego.

Choć wzmianki o mięcie znajdują się już w starożytnych pismach, to znana nam mięta pieprzowa została odkryta dopiero około 350 lat temu w Anglii. Powstała ona ze spontanicznego zmieszania się dwóch gatunków: mięty nadwodnej i mięty zielonej. Szybko została wprowadzona do uprawy i rozpowszechniła się w Europie.

W Polsce mięta pieprzowa często bywa mylona z miętą dziko rosnącą. Te dwie odmiany można odróżnić po smaku - mięta dzika ma smak szczypiący, a mięta pieprzowa chłodzący.

Działanie mięty pieprzowej:

• Napar mięty pobudza czynności trawienne żołądka i poprawia apetyt.
• Nie należy podawać mięty dziecku, które cierpi na torsje - jej mocny smak może nasilić odruch wymiotny. Oraz nie wolno stosować u małych dzieci - pogłębia refluks żołądkowy.
• Napar mięty może być stosowany jako środek wiatropędny oraz żółciopędny.
• Polecana jest w skurczach żołądka, kolce jelitowej, chorobach wątroby i dróg żółciowych (kamicy żółciowej, żółtaczce).
• Ze względu na działanie uspokajające pomocna w leczeniu bezsenności, migreny, nerwobóli i drgawek nerwowych.
• Działa rozkurczowo na mięśnie gładkie, bywa więc pomocna w dolegliwościach menstruacyjnych.
• Badania potwierdziły skuteczność mięty pieprzowej w łagodzeniu objawów Zespołu Jelita Drażliwego.
• Potwierdzono również właściwości dezynfekujące i lekko znieczulające.
• Napar z mięty może być stosowany na obrzęki i owrzodzenia oraz bóle ucha.
• Napar z mięty używany jest również do płukania ust w stanach zapalnych jamy ustnej oraz dla odświeżenia oddechu.
• Używany do inhalacji przy nieżytach oskrzeli i gardła.
• Pomocny podczas leczenia przeziębienia, ponieważ rozrzedza śluz oraz działa łagodząco na bolące gardło.

Mięcie przypisywane są właściwości magiczne. Jej napary, zgodnie z wierzeniami ludowymi, są w stanie odgonić złe myśli, a zawiązana gałązka mięty na supełki w jedwabiu i włożona do łóżka zapewnić ma wierność małżeńską.

Mięta pieprzowa w kuchni

Mięta z powodzeniem może nam służyć także w kuchni. Stosowana bywa jako przyprawa podczas gotowania potraw, ze względu na przyjemny smak i aromat. Świeże listki mięty dobrze komponują się z deserami (lody, owoce, czekolada), można je dodawać do sałatek, dipów, sosów. Jeśli chcemy, by gorące danie (np. sos do pulpetów) nabrało oryginalnego smaku, możemy dodać doń nieco sproszkowanej mięty (z przeciętej torebki do zaparzania herbatki).

Sos miętowy, temat dobrodusznych żartów i niewybrednych kpin obcokrajowców niedoceniających wyspiarskiej kuchni. Jest tak samo popularny jak pudding śliwkowy. Podaje się go na zimno, jak i na gorąco, do pieczeni baraniej czy ryb z rusztu.

Składniki:

pęczek świeżej mięty

60 ml białego octu winnego

płaska łyżka cukru

szczypta soli

pieprz do smaku

Opis przyrządzenia:

Pęczek płuczemy, a następnie osuszamy ręcznikiem kuchennym. Miętę myjemy i osuszamy. Obrywamy listki (łodyżki wyrzucamy, są zbyt twarde) i bardzo drobno je siekamy. Poszatkowane listki solimy, dodajemy świeżo zmielony pieprz i łyżkę cukru. Tak przygotowaną miętę wkładamy do wyparzonego niewielkiego słoika. Zalewamy wrzącą wodą, mieszamy i odstawiamy do wystygnięcia. Po ostudzeniu dodajemy ocet i próbujemy - jeśli trzeba, dolewamy jeszcze trochę octu lub też wręcz przeciwnie, wody. Może trochę soli lub cukru? Sos trzymamy w lodówce. Podajemy w małej ilości do pieczonej, smażonej lub grillowanej jagnięciny, baraniny lub ryb.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz